Raad Vijfheerenlanden wil unaniem meer statushouders opvangen: 'Moeten ons steentje bijdragen'
17 november 2021, 17:20 • 3 minuten leestijd
VIJFHEERENLANDEN - Hartverwarmend. Een verademing. Er klinken verraste reacties na de gemeenteraadsvergadering in Vijfheerenlanden gisteravond. Waar op andere plekken de emoties soms hoog oplopen wanneer het gaat over het onderwerp migratie, besloot de raad hier unaniem te stemmen voor de huisvesting van vijftig tot zeventig éxtra statushouders in de gemeente. "Ik ben erg geraakt door alle inbreng", aldus wethouder Cees Taal.
"Ik ben erg gedreven op dit onderwerp en ontzettend blij te merken dat u die gedrevenheid met mij deelt", zei hij na afloop van het debat in de raad met opvallende eensgezindheid. Raadsleden van links tot rechts lieten weten "een steentje bij te willen dragen" aan het probleem van de overvolle asielzoekerscentra. De gemeente wil tijdelijke woonruimten aanbieden en statushouders na maximaal vijf jaar door laten stromen naar vaste woonruimten.
Net als andere gemeenten is Vijfheerenlanden verplicht een bepaald aantal statushouders per jaar te huisvesten. De vijftig tot zeventig statushouders die de gemeente een woonruimte wil bieden, komen bovenop dit aantal. De gemeente laat de provincie Utrecht en het ministerie van Binnenlandse Zaken nu eerst weten dat Vijfheerenlanden dit aantal mensen extra kan opvangen; binnen zes weken moet duidelijk zijn of het ministerie op het aanbod ingaat.
De gemeente wil overigens alleen overgaan tot het bieden van huisvesting aan de statushouders, als dat, zeker de eerste jaren, "kostenneutraal" kan. "Vanwege het gebrek aan eigen middelen en een beperkte hoogte van het (weerstands)vermogen van de gemeente zullen wij gecompenseerd moeten worden (...), zodat wij dit kostenneutraal kunnen uitvoeren. Dit geven wij mee als randvoorwaarde bij het aanbod", valt te lezen in het unaniem aangenomen raadsvoorstel.
'Met open armen ontvangen'
"We moeten statushouders met open armen ontvangen", zei CDA-raadslid David Golverdingen namens de grootste lokale partij. In zijn betoog over solidariteit blikte hij terug op een bijeenkomst over hetzelfde onderwerp in Leerdam zo'n acht jaar geleden, toen de emoties wel hoog opliepen en hij als "groentje" zijn vuurdoop in de lokale politiek beleefde. Later zaten maatschappelijke organisaties bij elkaar om nieuwkomers toch een "warm welkom" te geven.
Ook andere partijen bleken onverdeeld voorstander van het voorstel om extra statushouders op te vangen. "We willen onze verantwoordelijkheid nemen", klonk het bij D66. "We moeten ons steentje bijdragen", vindt ook GroenLinks. Gert Schut van de ChristenUnie haalde een citaat van een oud-president van Amerika aan: "We kunnen niet iedereen helpen, maar iedereen kan iemand helpen." De VVD en VHL Lokaal zeiden dit liever te doen dan een crisisopvang voor asielzoekers te openen.
'Niet op één plek'
Punt van aandacht bleek de spreiding. Partijen benadrukten niet te willen dat de tientallen statushouders op één plek worden gehuisvest. Ze gaan ervan uit dat er een groot beroep gedaan moet worden op vrijwilligers om de statushouders te begeleiden. "Cluster je de mensen, dan kom je vrijwilligers tekort", denkt bijvoorbeeld Arie Donker van de SGP. Overigens staat in het aangenomen raadsvoorstel al dat "de huisvestingsopgave over meerdere locaties zal worden verdeeld".
De druk op gemeenten om meer statushouders een woonplek te bieden neemt toe nu asielzoekerscentra overvol zitten. Ze kunnen de grote toestroom aan vluchtelingen - vooral uit Afghanistan - niet aan. Vanwege het grote woningtekort verblijven er ook steeds meer asielzoekers met een verblijfsvergunning in asielzoekerscentra, terwijl deze statushouders recht hebben op een woning om een bestaan op te kunnen bouwen in Nederland.
Eén probleem bij dit alles: de woningschaarste. De wethouder stelt daarom samen met de rest van het college van Vijfheerenlanden voor om de extra statushouders vooral te huisvesten in zogenoemde flexwoningen: leegstaande kantoorpanden die worden omgebouwd of nieuwe huizen die snel en relatief goedkoop kunnen worden gebouwd. De gemeente wil hierin ook ruimte maken voor andere woningzoekenden als starters, senioren en mensen die zorg nodig hebben.
Woningnood en communicatie
"Daar is onze fractie heel erg blij mee, want daar lopen wij al drie jaar aan te trekken", reageerde John van der Velden van VHL Lokaal ietwat verbolgen. "En nu kan het opeens." Toch overheerste bij hem en andere partijen ook hierover het enthousiasme: de bouw van extra huizen is nu eenmaal hard nodig, en het feit dat daar - nu de gemeente meer statushouders wil opvangen - waarschijnlijk meer vaart achter wordt gezet, nemen ze voor lief.
Het ministerie van Binnenlandse Zaken is nu aan zet om te reageren op het voorstel van de gemeente Vijfheerenlanden. Als die een subsidie toekent en de plannen door kunnen gaan, zal er ook meer bekend worden over de mogelijke locaties waar de statushouders terecht kunnen komen. De gemeente heeft al meerdere plekken op het oog, maar besprak deze in het geheim "vanwege de maatschappelijke gevoeligheid".
Overigens drukten raadsleden de wethouder op het hart inwoners van de gemeente tijdig goed te informeren én te betrekken bij de vervolgstappen.
