Ellen spreekt op Utrechtse herdenking Kristallnacht over verbinding: 'Accepteer elkaar'
9 november 2021, 18:30 • 2 minuten leestijd
UTRECHT - Vandaag is het 83 jaar geleden dat de Kristallnacht plaatsvond in Duitsland. Die vreselijke gebeurtenis wordt wereldwijd herdacht, ook in Utrecht. Daar is een herdenking bij het Joods Monument. "Er is een enorme ravage aangericht onder de Joodse bevolking".
Ellen van Praagh is één van de sprekers tijdens de herdenking in Utrecht. Ze zet zich in voor de Joodse gemeenschap, onder andere als voorzitter van het InterProvinciaal Opperrabbinaat. Het herdenken van de Kristallnacht is voor haar essentieel. "Het was een voorbode van datgene wat ging komen. Het was ook een waarschuwing, maar in Nederland werd dat eigenlijk niet onderkend."
Ellen van Praagh over herdenken en het verleden
De Kristallnacht was een door de nazi's georganiseerde haatactie. In de nacht van 9 op 10 november 1938 werden onder meer duizenden synagoges en Joodse winkels geplunderd en vernield. Veel Joden raakten gewond. Naar schatting honderd mensen kwamen om het leven.
Als gevolg van het regime in Duitsland, sloegen Joodse mensen op de vlucht en zochten onderdak in onder andere Nederland. Hulp was niet vanzelfsprekend en wie Nederland werd binnengelaten was al gauw op zichzelf aangewezen.
Ellen's grootvader schoot te hulp. Vanaf 1933 hielp hij in Utrecht bij het vinden van onderdak, voedsel en werk. Door de informatie die hij van de vluchtelingen kreeg, besefte hij dat zijn eigen gezin ook niet meer veilig was vanwege hun Joodse afkomst. Dat leidde ertoe dat hij en Ellen's grootmoeder met hun kinderen onderdoken, wat hun leven redde.
Ellen heeft de foto's van haar opa en oma erbij gepakt. "Mijn opa was een statige man, als hij ergens binnenkwam kon je niet om hem heen", glimlacht ze vol genegenheid. Waarom hij te hulp schoot in 1933? "Naastenliefde. Niets meer en niets minder."
Over de oorlog werd later bijna niet meer gepraat. "Daar willen we jullie niet mee lastigvallen, zeiden mijn ouders. Dat werd niet met ons gedeeld", vertelt Ellen.
Zij maakt zich zorgen over de wereld zoals die nu is. "We zijn als Joodse mensen nog maar met een hele kleine groep in Nederland. Ik heb het gevoel dat er van alles aan de gang is waardoor wij als joden worden weggezet en niet gezien worden als deel van onze maatschappij."
Ellen zal zich dan ook blijven uitspreken en zoeken naar verbinding. "Je hebt elkaar als mens nodig en het maakt niet uit wie je bent. Accepteer elkaar. Dat laatste vind ik het meest belangrijke."
