Vluchtelingen in Utrechts hotel beginnen draai te vinden, toekomst nog onzeker
UTRECHT - De bijna vijftig vluchtelingen die op dit moment in een hotel in het centrum van Utrecht verblijven, beginnen hun draai te vinden. Hun eerste dagen in de stad staan in het teken van rust. Vandaar dat ze worden afgeschermd van de media. Wel spreken we met de projectleider over de vraag hoe het met hen gaat en met de wethouder over hun nog onzekere toekomst.
We ontmoeten elkaar in de koffieruimte van de nabijgelegen Singelkerk. Die dient voorlopig als huiskamer van de opvang. De vluchtelingen, allemaal mannen afkomstig uit asielzoekerscentra, kunnen hier samenkomen. Er staat een tafeltennistafel, een voetbaltafel en warmhoudbakken voor het eten. Aan de muur hangen knutselwerkjes met religieuze teksten als "Wij eren en aanbidden U".
Twee weken geleden deed het kabinet een dringende oproep aan alle provincies om samen duizend extra opvangplekken voor asielzoekers te realiseren. De opvanglocaties van het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA) zitten namelijk overvol en kunnen de grote toestroom aan vluchtelingen - vooral uit Afghanistan - niet aan. In de provincie Utrecht biedt de stad Utrecht tijdelijke noodopvang aan 48 vluchtelingen in hotel City Center Lodge aan de Wittevrouwensingel; Amersfoort vangt een groep van 36 vluchtelingen op in een pand op het terrein van zorgorganisatie Zon & Schild.
'Gekomen met niets'
De vluchtelingen die hier verblijven zijn veelal nog maar kort in Nederland. Gekomen met niets of bijna niets, vertelt projectleider Marije Top van de gemeente Utrecht. "De meeste mensen hadden alleen een plastic tas of een shopper bij zich, dus we brengen hen bijvoorbeeld naar de kledingbank en de dokter. Ze hebben nog niets in de stad, dus we moeten van alles regelen."
'We' zijn in dit geval medewerkers van de gemeente, die het hotel als het ware hebben overgenomen. Daar verblijven nu geen andere gasten meer naast de vluchtelingen. "In elke kamer slapen meerdere mensen", zegt Top. "De lobby van het hotel is klein; vandaar dat we deze koffieruimte hebben ingericht als woonkamer."
De noodopvang in het hotel is in principe bedoeld voor maximaal vier weken. De grootste zorg van de vluchtelingen is dan ook waar ze hierna naartoe gaan, vertelt wethouder Maarten van Ooijen (ChristenUnie). "Toen ik hier afgelopen week zelf was, was het ook echt de hoofdvraag: wat gaat er hierna volgen?"
Ze willen heel graag duidelijkheid krijgen om uiteindelijk de volgende stap in hun leven te kunnen zetten.
Hij heeft het antwoord nog niet. "Dingen zijn op dit moment in Nederland zo moeilijk. Als het gaat om de opvang van asielzoekers, zitten we echt in een noodsituatie." Volgens de wethouder is het zeker dat de asielzoekers naar een opvangplek in Nederland gaan, als het hotel weer een gewoon hotel wordt. "Alleen waar die zal zijn, weet ik niet." Het COA gaat daarover.
Utrecht is op dit moment bezig met het realiseren van een nieuwe, tijdelijke opvanglocatie in het voormalige Holland Casino bij de Jaarbeurs. Wethouder Maarten van Ooijen verwacht dat het pand tegen het eind van dit jaar of begin volgend jaar klaar is voor de komst van zo'n vijfhonderd vluchtelingen. "Wellicht dat een deel van de mensen die nu in het hotel verblijven, ook daar terechtkomen", zegt de wethouder.
"Wat je veel ziet is dat zij op zoek zijn naar hun toekomstperspectief. Ze willen heel graag duidelijkheid krijgen om uiteindelijk de volgende stap in hun leven te kunnen zetten", vertelt Van Ooijen over zijn gesprek met de vluchtelingen, dat hij deels voerde met behulp van Google Translate. "Er is ook een grote bereidheid om iets te doen vóór die tijd. Ze willen deelnemen aan de samenleving."
Wethouder Maarten van Ooijen: 'We moeten stoppen met mensen door het land te slepen'
"Ik had het gevoel dat de mannen die hier zijn erg tevreden zijn. Ik ben blij dat we die plek hebben kunnen bieden", zegt hij. Dat was namelijk nog geen gemakkelijke opgave. Het kabinet vroeg op een vrijdagavond om op de maandag erop opvangplekken gereed te hebben. "Ik had niet gewild dat deze mensen nu nog op een stoeltje in Ter Apel zouden moeten slapen."
"Wat ik wel jammer vind, is dat we uiteindelijk toch weer in een noodsituatie zijn beland", vervolgt de wethouder. "Uiteindelijk wil je een vastere opvangplek creëren, zodat je vanaf het eerste moment dat iemand in Nederland is aan de slag kan met de taal, activiteiten, integratie... Het punt is: door die noodsituatie zie je dat dat lastiger is."
Toch zijn de vluchtelingen volgens Van Ooijen dankbaar voor de plek waar ze nu verblijven. Hij kreeg onlangs zelfs een brief van een van de vluchtelingen uit de noodopvang, waarin deze man de gemeente uitgebreid bedankt. "Ik vond het ontroerend. Hij zei dat hij dankbaar is voor de veilige plek waar hij nu verblijft. Het oude spreekwoord gaat hier op: wie goed doet, goed ontmoet."
