Klok gaat een uur terug, deze hoogleraar wil voorgoed afscheid van de zomertijd

Van der Horst heeft zich gespecialiseerd in de biologische klok die in onze hersenen het slaap-waakritme aandrijft en ook invloed heeft op bijvoorbeeld onze bloeddruk en lichaamstemperatuur. Deskundigen als Van der Horst voeren aan dat een standaardtijd die het hele jaar door aangehouden wordt veel gezonder is voor hersenen, hart, bloedvaten en afweersysteem.

"De 'echte' tijd is de tijd die het beste aansluit bij de stand van de zon", legde Van der Horst uit op Radio M Utrecht. "Dan staat om 12.00 uur de zon op het hoogste punt en is middernacht ook echt het midden van de nacht. Dat zou voor ons de ideale tijd zijn. In Nederland leven we in de Midden-Europese tijdzone, net als bijvoorbeeld Duitsland. De standaardtijd voor centraal Europa is onze wintertijd. Als onze zomertijd ingaat, stappen we eigenlijk over naar de tijd van Moskou en leven we twee uur uit fase met onze ideale tijdzone."

De discussie over het afschaffen van zomer- en wintertijd gaat wat Van der Horst betreft dan ook niet over hoe omslachtig het aanpassen van computerprogramma's, horloges en antieke klokken elke keer is. Ook het incidentele uurtje slaap meer of minder baart hem weinig zorgen. "Het grote probleem is medisch gezien dat we in de zomertijd heel erg uit fase leven met de licht-donkercyclus. Daarom ben ik voor het permanent handhaven van de Midden-Europese tijd, onze huidige wintertijd."

Van der Horst vindt dat ons lichaamsritme zoveel mogelijk aan zou moeten sluiten bij ons sociale ritme, zeg maar de tijden waarop we geacht worden op te zijn en te presteren. Permanente wintertijd zou volgens de wetenschap het beste in onze samenleving passen. In de winter krijgen mensen die de gebruikelijke werk- en schooltijden volgen dan meer ochtendlicht, waardoor ze zich wakkerder voelen.

"De biologische klok in ons hoofd wordt iedere dag gelijkgezet door daglicht, met name in de ochtend", zegt Van der Horst. "Als we de zomertijd zouden aanhouden zouden we het hele jaar door nog een uur eerder opstaan dan we al doen ten opzichte van het daglicht. Dan moeten we al veel vroeger wakker worden dan ons lichaam van nature zou doen. Dat maakt je gevoeliger voor het ontwikkelen van aandoeningen als diabetes type 2 en hart- en vaatziekten, net als mensen die in ploegendienst werken."

Toch wees een enquête uit dat de meeste mensen in de Europese Unie liever voor een permanente zomertijd zouden kiezen. "Die enquête is ook uitgevoerd in de zomer", verklaart Van der Horst de uitkomst. "En ik hoef natuurlijk niet uit te leggen dat zomer veel beter klinkt dan winter. Dan is het 's avonds langer licht, dan kunnen we langer barbecueën. Ja, dat is leuk."

De regering heeft een besluit over het eventueel invoeren van een permanente zomer- of wintertijd uitgesteld. Van der Horst hoopt dat het kabinet lessen leert van Rusland. "Daar hebben ze gekozen voor de zomertijd en dat is niet goed bevallen. Er waren steeds meer mensen met wat we 'sociale jetlag' noemen: slaapproblemen en depressiviteit. Dat is een goede veldstudie die laat zien dat we voor een permanente standaardtijd zouden moeten kiezen."