Enorme troep en vervuilde grond: zo ziet het opgerolde mega-drugslab in Overberg er nu uit

In maart 2020 viel de politie een groot drugslab binnen aan de Spoorlaan in Overberg. De 51-jarige bewoner van het pand was iets daarvoor aangehouden op de snelweg met valse kentekenplaten. Er werden in het deels ondergrondse lab 1,5 miljoen xtc-pillen gevonden met een straatwaarde van 4,5 tot 6 miljoen euro. En er lag zeker 2000 kilo grondstof om nog veel meer pillen te maken. Een tweede vestiging van het lab in Kockengen is kort daarna ook ontdekt en opgerold.

Dat alles is nu bijna anderhalf jaar geleden. De boerderij ligt er vervallen bij. Aan de buitenmuur hangt een bordje met bouwjaar 1940. Bij de oprit staan twee leeuwenbeelden en een gotisch bloempot met onkruid.

Met politie-inspecteur Alex lopen we door het hoge gras, de distels en brandnetels rondom de boerderij. Achter een paar struiken doemt een enorme vijver op. Er ligt een grote plastic krokodil langs de waterkant en er drijft een kunstreiger in het water. Ooit waarschijnlijk bedoeld om de goudvissen te beschermen. "Maar nu zou ik hier geen hengeltje meer uitgooien", zegt Alex. "Hier dumpten ze rechtstreeks het afval van de drugsproductie in zelf gegraven vijvers."

"Het is wel vreemd om hier weer te zijn. Het terrein is weer helemaal begroeid. Ik moet echt even kijken hoe we moeten lopen," zegt Alex. Hij is inspecteur en operationeel expert ondermijning bij de Politie Midden-Nederland. Vorig jaar maart was hij één van de vele agenten die aanwezig was bij de ontruiming. "Zo'n groot drugslab had ik nog nooit in mijn carrière gezien. Voor een deel zat het lab verstopt onder de grond. Je kon het nauwelijks zien vanaf de weg of vanuit de lucht. Er rijdt hier vlakbij zelfs elke 5 minuten een Intercity langs."

Het moet ooit een prachtige tuin zijn geweest. Dat zie je aan de afwisselende beplanting, gestapelde rotsblokken en de houten schommelstoel langs de waterkant. Nu is het vervallen en overwoekerd door hoog onkruid en struiken.

Overal zie je de stille sporen terug van het voormalige drugslab. Van stevige werkhandschoenen in een modderplas tot veertien professionele brandblussers en afgedankte afvoerslangen. De politie, gemeente en provincie zijn na de ontdekking van het lab vier dagen bezig geweest om vervuilde vaten en ander giftig productiemateriaal af te voeren. De kosten alleen daarvan waren al 170.000 euro. De rest van de troep bleef liggen.

Een zeecontainer fungeerde als ingang van het lab. In de gele, roestende container is een aansluiting voor krachtstroom, er staan vier grote brandblussers en er hangt een chemisch luchtje. "Een hele vreemde geur, geen natuurlijke lucht. En deze brandblussers hoorden bij het lab. Blijkbaar hielden ze er wel rekening mee dat het een keer mis kon gaan."

Het woonhuis is halsoverkop verlaten en grotendeels leeggehaald. Er zitten een paar gaten in het dak, maar met de huidige woningnood is er vast iemand die er heil in ziet. De vrij nieuwe, landelijke keuken kan zo weer in gebruik genomen worden. Een borduurwerkje en een oude naaimachine staan nog in de gang bij de voordeur. Die is verzegeld met stickers van gemeente Heuvelrug en politie.

Hoe kan het dat dit enorme drugslab lange tijd buiten de radar kon functioneren? Alex: "Het lab lag heel goed verscholen. Op het eerste oog lijkt dit gewoon een mooie woonboerderij met nette tuin. De aan- en afvoer vond vooral overdag plaatst, dus dat valt dan niet zo op in het buitengebied. Bij alle boeren rijden hier dagelijks bestelauto's met veevoer en stro af en aan. Voor de logistiek lag het drugslab naast een doorgaande weg en dichtbij de snelweg A12."

De gemeente Utrechtse Heuvelrug laat weten dat het gebied sterk vervuild is. De vervuilde grond is oppervlakkig afgegraven, maar de diepere vervuiling zit er nog. Het hele terrein moet dus gesaneerd worden.

Ze hebben de eigenaar van het terrein een zogenoemde last onder bestuursdwang opgelegd. Dit is een herstelsanctie met als doel de rechtmatige situatie van de woning en de tuin te herstellen. Wanneer de eigenaar dat niet doet, zal de gemeente de sanering overnemen en de kosten verhalen op de eigenaar. De verwachting is dat eind dit jaar of begin volgend jaar zal worden gestart met de sanering. Dat gaat een jaar duren.

Wie zelf het vermoeden heeft dat er illegale (drugs)praktijken plaatsvinden in de buurt, krijgt het advies om vooral niet zelf een kijkje te nemen, maar de politie te bellen. "We hebben de afgelopen weken gezien dat criminelen tot alles in staat zijn met de aanslag op Peter R. de Vries. Als agent weet je altijd dat je onverwachte gevaren tegen kan komen. En deze business gaat om serieus veel geld. We zijn dan ook erg alert op bijvoorbeeld boobytraps bij dit soort labs", vertelt Alex.

Het devies is dan ook om niet zelf op onderzoek uit te gaan. En bij een verdachte situatie te bellen met de politie of Meld Misdaad Anoniem via 0800-7000. Alex: "We willen de drempel om gewoon even te bellen, ook bij twijfel, lager maken. Uiteindelijk zijn de bewoners van het buitengebied onze ogen en oren."