Lekjutter blij met statiegeld op blikjes: 'Hier zaten we jarenlang op te wachten'

Kerkhof noemt zichzelf de Lekjutter omdat hij bijna dagelijks langs de Lek op zoek gaat naar zwerfafval, zo vertelde hij eerder aan RTV Utrecht. Dat er nu statiegeld komt op blik is volgens hem een stap in de goede richting. Hij denkt dat de hoeveelheid zwerfafval er flink door zal worden teruggedrongen. "Ongeveer 40 procent van het zwerfafval bestaat uit blikjes en plastic flesjes. Dus dit gaat een groot verschil uitmaken. In Duitsland en de Scandinavische landen werkt de maatregel uitstekend, maar het voorkomt niet dat aso's hun blikjes blijven weggooien. Maar straks zijn er wel types zoals ik en zwervers die op zoek gaan naar het afval. Het wordt nu veel eerder meegenomen omdat het geld waard is."

Dat weet hij overigens ook uit eigen ervaring. "Afgelopen zomer heb ik langs de Lek bijna 400 statiegeldflessen opgehaald. Die waren gewoon bij de vuilnisbak neergezet. Ook heb ik 12 kratten bier met fles gevonden; die heb ik natuurlijk ingeleverd. Maar je ziet ook op festivals waar ze gebruikmaken van statiegeldbekers. Dan lopen er kinderen rond die bekers verzamelen."

Wel had Kerkhof liever gezien dat de maatregel eerder zou worden ingevoerd. Het statiegeld geldt per 31 december 2022. "De maatregel vraagt veel voorbereiding, want er moet bijvoorbeeld op elk blikje een andere barcode komen. Maar om dat bijna twee jaar te laten duren vind ik wel erg lang."

Wordt het werk van Maarten als de Lekjutter straks overbodig? Zo'n vaart zal het niet lopen, denkt hij. "De chipszakken, snoepverpakkingen en doekjes zul je blijven vinden", verzucht hij. Eigenlijk zou Maarten zelfs een stapje verder willen gaan. "Waarom voer je geen statiegeld in op álle verpakkingen?"

Dat het opruimen van zwerfafval nog altijd hard nodig is, ervaart Maarten bijna dagelijks. "Ik kom nog steeds van alles tegen: een heleboel blikjes, flesjes, snoepwikkels, vochtige doekjes, wattenstaafjes, eigenlijk alles dat in de winkel te koop is." Rond het uitbreken van het coronavirus zag hij ook veel latex handschoentjes. "Die zie je tegenwoordig helemaal niet meer. Maar mondkapjes vallen dan wel weer op."

Soms komt hij ook bijzondere dingen tegen. "Afgelopen zaterdag kwam ik net voorbij de Lekbrug een plastic deksel tegen van een haringpot waarop stond: 'pot met deksel inleveren'. Vroeger zat er statiegeld op die potten. Toen heb ik Ouwehand gemaild en zij vertelden me dat ze die potten in de jaren vijftig en zestig gebruikten. Dat was dus een heel oude deksel. Of iets verderop kwam ik een plastic tasje tegen van voormalig supermarkt Edah. Daar stond op: 'Edah anti-inflatiemarkt'. Dat bleek een reclameleus te zijn uit de jaren zeventig."

In ons land gaan per jaar 2 miljard blikjes over de toonbank, 150 miljoen daarvan belanden in het milieu. Vanaf 1 juli dit jaar komt er al statiegeld op kleine plastic flesjes. Op alle flesjes kleiner dan 1 liter wordt dan ook 15 cent extra geheven, die klanten terugkrijgen als ze het flesje inleveren.