Vertrekkend burgemeester Van Zanen: 'Er is nooit een goed moment om weg te gaan'

UTRECHT - "Mijn band met Utrecht is de mentaliteit, klein en groot naast elkaar en heel intiem. Utrechters zijn anders. Maar als je zo lang hier woont en werkt, wordt dat je tweede natuur", zo zegt Jan van Zanen die morgen aan zijn laatste dag als burgemeester van Utrecht begint. De 58-jarige VVD-er wordt burgemeester in Den Haag en daarom staat hij RTV Utrecht nog een keer te woord voor een persoonlijk gesprek over zijn tijd in Utrecht.
Jan van Zanen, nog 1 dag burgemeester van Utrecht
Jan van Zanen, nog 1 dag burgemeester van Utrecht © RTV Utrecht / Iris Tasseron
Van Zanen begon in de stad als burgemeester in 2014 en is nog niet zo lang geleden aan een tweede termijn begonnen. Politiek is zijn tweede natuur, zegt hij. "Ik ben altijd politiek geïnteresseerd geweest. Echt van kinds af aan denk ik en foldertjes door de bus heen gooien. Dat deed ik al bij de Statenverkiezingen van 1974. Toen was ik 13. Knettergek natuurlijk, maar ja: sommigen hebben andere hobby's en dit was mijn passie."

Utrechters

Van Zanen sprak altijd graag met de inwoners van de stad. Dat vindt hij belangrijk: "Ik kan niet zonder. Als je dit werkt wilt doen in het openbaar bestuur, zeker het lokale, dan moet je eigenlijk al je opvattingen getoetst hebben aan wat ze buiten ervan vinden. Dan moet je wel weten wat er aan de hand is. Dus je moet met mensen praten. Ik zou niet zonder kunnen."
Jan van Zanen realiseert zich goed dat hij weinig privacy heeft als burgemeester. "Daar kies ik zelf voor, maar dan vind ik het wel fijn dat als ik een gesprek heb, dat ik mij even kan terugtrekken, even de namen kan lezen, even drie minuten niks."

Hoogtepunt

De start van de Tour de France in Utrecht in 2015 is wel een hoogtepunt voor Van Zanen. Het was ook een tijd waarin hij de Utrechters goed heeft leren kennen. "Het was me in de schoot geworpen. Het is iets wat enorm verbindt. Het doet een beroep op de creativiteit van mensen, maar ook op het incasseringsvermogen en er is een beetje durf voor nodig. Want Utrecht zou Utrecht niet zijn om te zeggen: 'dit wordt allemaal veel te druk, dit kan niet in Utrecht!' Die avonden en die mensen waren er natuurlijk ook. Maar dat is wel gelogenstraft. We hebben met elkaar aangetoond dat wij dit kunnen."

Dieptepunt

Het grootste dieptepunt tijdens zijn burgemeesterschap was de tramaanslag, nu bijna anderhalf jaar geleden. Die 18e maart in 2019 zat hij grotendeels binnen, communiceerde via social media dat Utrechters binnen moesten blijven. Pas aan het einde van de dag kon Van Zanen de straat op.
"Toen om kwart over zes of half zeven de verdachte kon worden aangehouden en het hele land en ook verre buitenlanden vroegen of ik naar de studio wilde komen, heb ik gezegd: 'de groeten, ik ga de stad in'. Toen ben ik naar de plek gegaan waar de tram nog stond en waar ik de hele dag over had gesproken. Dat was zeer indrukwekkend. Daar stonden jonge meiden en jongens met verkleumde handen nog steeds die linten te bewaken en de boel af te zetten."

Vertrek

Nu gaat Van Zanen naar Den Haag. Woensdag begint hij daar. Hij snapt dat Utrechters het misschien niet begrijpen dat hij weggaat. "Ik zit hier ook op mijn plek. Ik voel me als een vis in het water: ik hou van deze stad en deze mensen. Maar ik zit hier nu al 27 jaar in de politiek en dit komt nu voorbij. Het college zit stevig, de raad zit stevig, dus eigenlijk objectief gezien zou je nu weg kunnen. Volgend jaar zijn de Kamerverkiezingen en het jaar daarna de gemeenteraadsverkiezingen. Er is nooit een goed moment."

Heb je een tip of opmerking? Stuur ons je nieuws of foto via WhatsApp of mail.