Burendag in de provincie: koffieleuten en bezoek van de koning

"Vroeger bestond er in elke buurt burenplicht. Bij geboortes, begrafenissen, verjaardagen en andere dingen zorgen buren ervoor dat alles goed werd geregeld. Dat is nu wel verdwenen", vertelt hoogleraar Herman Pleij.

Hij schreef het boek Moet Kunnen (2016), waarin hij op zoek gaat naar de Nederlandse identiteit. Nederlanders hebben een bijzondere band met hun buren. "Soms kan een initiatief van buren zelf in het verkeerde keelgat schieten", gaat Pleij verder. "Soms hebben we in Nederland een duwtje in de rug nodig van hogerhand. Dat is Burendag."

Een duwtje in de rug om met anderen in contact te komen bijvoorbeeld. Dat is hoe organisator Annekee Bosveld deze dag ziet. Samen met andere bewoners van Het Rond wil ze de anonimiteit doorbreken die sommigen ervaren.

Bosveld: "Mensen geven aan dat zij niet niet automatisch altijd maar contact met elkaar krijgen, omdat in zo'n appartementencomplex bijvoorbeeld je elkaar niet altijd tegenkomt."

In de huiskamer voor de buurt, Het Lokaal, komen bewoners vandaag voor een kop koffie en een oud-Hollands potje bingo. Ook jongeren zijn bezig in de wijk. Een handvol tieners staat met ervaren duikers in de gracht bij het Rond. Ze proberen het schoner te maken en halen van alles boven water. Mees vertelt: "Ik heb er blikjes uitgehaald, menukaarten, glazen."

Beter een goede buur dan een verre vriend, zo luidt het spreekwoord. Maar de relatie tussen buren staat in Nederland onder druk. Vorige week kwam een onderzoek naar buiten van vereniging van woningcorporaties Aedes. Zij stellen dat woonoverlast toeneemt.

Annekee Bosveld denkt dat een betere band tussen buren de overlast kan terugdringen: "Als je wil voorkomen dat overlast leidt tot grote conflicten is een goede relatie belangrijk. Dan kun je dingen eerder en in goede sfeer ter sprake brengen."

Volgens hoogleraar Pleij helpt onze volksaard ook niet mee: "Ons land zit individualistisch in elkaar. Die grote zelfstandigheid zit dan tegen, want wij hebben onze eigen plek en als iemand daar ook maar op welke manier aan toornt, dan betekent dat ruzie".

Ook in de Utrechtse Geuzenwijk is er een burendagfeest waar het Oranje Fonds nauw bij betrokken is. Bewoners schminken buurtkinderen en in een overdekte tent staat een DJ plaatjes te draaien. Nogal opvallend zijn de cameraploegen en fotografen die ook in de buurt rondlopen. Pas als een verlengde Audi de straat inrijdt valt het kwartje.

"Ik heb hem gezegd dat ik het leuk vindt dat er iemand van het Koninklijk Huis in deze wijk komt", zegt Wil Veldkamp. Ze woont al 65 jaar in Geuzenwijk.

Sanne hoorde via de buurtapp dat de koning in de straat was. "We zijn wel actief met elkaar, dus het is wel speciaal dat hij hier door de wijk loopt. Als hij langs mijn huis komt dan nodig ik hem uit, dan zeg ik dat hij binnen mag komen."

En terwijl koning Willem-Alexander in gesprek is met wijkbewoners, loopt de vaste postbode van Geuzenwijk zijn laatste ronde. Nog één dienst en dan gaat hij met pensioen. Hij laat zich niet afleiden door het bezoek en gaat rustig door met zijn werk: "Wat is er aan te zien? Nou goed, ik vind het allemaal prima. Ik doe mijn werk en klaar."

De koning was in Geuzenwijk omdat het een wijk is waar meer sociaal contact geen kwaad kan. Volgens Herman Pleij geldt dat eigenlijk voor iedereen. Hij denkt dat voor iedereen burencontact in de toekomst belangrijker wordt: "Denk alleen al aan alle oudere mensen die steeds langer op zichzelf blijven wonen. Het is goed dat we elkaar in de gaten houden en met elkaar praten in de samenleving."