Onderzoek naar fouten rond verdachte zaak-Borst

"Wat er gebeurt na zo'n veroordeling is dat iemand een brief krijgt met een oproep om DNA-materiaal af te staan. Wat wij hebben vastgesteld, is dat die brief er toen niet is uitgestuurd," aldus Henric Rebel van het Openbaar Ministerie. Rebel zegt dat het OM gaat uitzoeken waarom dat niet is gebeurd.

Als het DNA van Van U. al eerder in de databank van het NFI had gezeten, was hij sneller in beeld gekomen als verdachte van de dood van Els Borst in Bilthoven. Bij het lichaam van de oud-politica trof de politie namelijk DNA-materiaal aan dat van de 38-jarige Rotterdammer bleek te zijn.

Na de dood van Borst werd het gevonden DNA-materiaal onderzocht maar dit leverde geen treffer op in de databank van het Nederlands Forensisch Instituut. Pas toen Van U. eerder dit jaar DNA moest afstaan nadat hij werd opgepakt voor de dood van zijn zus, werd de link gelegd met de zaak in Bilthoven.

Als het DNA van Van U. al sinds 2012 in het systeem had gezeten, had de politie hem al na de dood van Borst kunnen oppakken. Mogelijk had de dood van zijn zus, in een woning aan de Oudedijk in Rotterdam, dan voorkomen kunnen worden.

Van U. werd 12 januari dit jaar aangehouden voor de moord op zijn zus. Maandag werd bekend dat de man vanwege een 100 procent DNA-match verdachte is in het onderzoek naar de dood van Borst.

De Rotterdammer is, is tegen de zin van het OM, nooit behandeld voor waandenkbeelden en zijn angsten voor een islamitische terreuraanslag. Justitie zegt in 2011 in de strafzaak wegens verboden wapenbezit te hebben aangedrongen op behandeling. Door een hoger beroep en het instellen van cassatie wist Van U. daaraan te ontkomen.

Van U. werd in 2011 en 2012 vervolgd voor verboden wapenbezit. Hij werd in Rotterdam aangehouden met onder meer een Walther-pistool en een Smith&Wesson-revolver op zak. Hij zei indertijd bij de behandeling van zijn zaak bang te zijn voor een islamitische aanval op Rotterdam, die volgens de verdachte elk moment zou kunnen plaatsvinden. Om die reden had hij zich bewapend.

De verdachte verzette zich volgens het OM heftig tegen psychische behandeling. Het gerechtshof veroordeelde hem in september 2012 wegens 'een pertinente weigering mee te werken aan een persoonlijkheidsonderzoek' tot drie jaar. Dat vonnis staat nog niet vast. De Hoge Raad heeft dat oordeel na cassatie terugverwezen naar het hof.

Het OM in Rotterdam zegt dat het geval Van U. niet op zichzelf staat. Er zouden vaker verdachten een noodzakelijke ggz-behandeling weten te ontlopen. Nader onderzoek moet aantonen waar in de justitiële keten eventuele fouten zijn gemaakt. "We willen niets uitpoetsen, maar de vraag opwerpen of we fouten hebben gemaakt", zegt een woordvoerster namens het OM.

Het Openbaar Ministerie vindt dat 'grondig en breed' moet worden onderzocht wat er de afgelopen jaren rondom de verdachte is gebeurd.